 |
| "İngiltere'deki Antidepresan Paket Eklerinde Kimyasal Dengesizlik Hakkında Yanlış Bilgiler", Peter C. Gøtzsche, MD, Temsili görseller (MIA) |
20 Ocak 2025'te, İngiltere'deki ilaç düzenleyicisi İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Ajansı'na (MHRA "Medicines & Healthcare products Regulatory Agency"), antidepresanların paket eklerinin -hasta bilgilendirme broşürleri (PIL "patient information leaflets") olarak adlandırılır- depresyonun kimyasal dengesizlikten kaynaklandığına dair yanlış ifadeler içerdiğini bildirdim.
İki yıl önce, başka kişiler de benzer sorular sormuştu ancak hiçbir değişiklik yapılmamış gibi görünüyor. MHRA'ya şunu bildirdim:
"İnsanların beyinlerinde serotonin veya başka herhangi bir ‘kimyasal dengesizlik’ olduğu için depresyona girdikleri hiçbir zaman gösterilmemiştir. Son zamanlarda, psikiyatrist Joanna Moncrieff ve meslektaşları bu yanlış fikri oldukça ikna edici bir şemsiye incelemesinde çürüttüler. Ayrıca bu ifadeler, eğer kendilerinde bir kimyasal dengesizlik varsa, bir ilacın düzeltebileceğini ve ömür boyu bu ilacı kullanmak zorunda kalacaklarını düşünen hastalar için de oldukça zararlıdır. Bu ay bir üreticinin sitalopram için hazırladığı kamu yararına ilaca baktım ve metin şöyleydi: 'Bu ilaçlar, hastalığınızın semptomlarına neden olan beyindeki belirli kimyasal dengesizlikleri düzeltmeye yardımcı olur.' İngiltere'de onaylanan tüm antidepresanların paket eklerini kontrol etmenin ve depresyonun nedenine ilişkin yanıltıcı mesajların tüm durumlarda kaldırılmasını sağlamanın MHRA'nın görevi olduğuna inanıyorum."
İki ay sonra, MHRA yanıt verdi. Meslektaşlarımdan biri, "Bu şimdiye kadar okuduğum en büyük saçmalık yanıtı. " dedi. Katılıyorum. Bu yanıt, uzun kariyerim boyunca gördüğüm saçmalık piramidinin tepesinde yer alıyor. MHRA şunları yazdı:
"Depresyonun multifaktöriyel bir etiyolojisi olduğu yaygın olarak bilinmektedir. ‘Kimyasal dengesizlik (chemical imbalance)’ ifadesi, psikiyatri bilimsel literatüründe, depresyon gibi karmaşık psikiyatrik durumlar için kısmen bir temel oluşturma çabasıyla benimsenen çeşitli bilimsel paradigmalardan birini hastalara sade bir İngilizceyle açıklamak için kullanılan birkaç terminolojiden biridir."
Açıkça yanlış olan bir şeyi ifade etmek bir "paradigma" değildir, apaçık ve basit bir yalandır. Ve depresyon "karmaşık" değildir. İnsanların depresif hayatlar yaşadıkları için depresif olduklarına dair çok sayıda kanıt vardır. Depresyon bir beyin rahatsızlığı DEĞİLDİR. Teşhis, mutsuz insanlarda görülen keyfi bir semptom koleksiyonu (arbitrary collection of symptoms) olarak tanımlanır.
"Depresyon ve ilişkili durumların temelini oluşturabilecek diğer etiyolojik mekanizmaları öne süren son zamanlardaki bazı yayınların farkındayız. Gelişen kanıtların tamamı yakından incelenmektedir ve seçici serotonin geri alım inhibitörü ilaçlar için devam eden fayda ve risk dengesi değerlendirmelerinin bir parçasını oluşturmaktadır."
MHRA'dan hastalara depresyonun tüm farklı teorileri hakkındaki tüm kanıtlar hakkında bilgi sağlamasını istemedim, sadece özellikle bu kritik konuda var olan kanıtları yanlış sunmamasını istedim. Dahası, bilimde daha akıllı olmak istiyorsak "birkaç" veya "son" yayını incelemiyoruz. Moncrieff ve meslektaşlarının yaptığı gibi, tüm ilgili kanıtların sistematik bir incelemesini yapıyoruz ve genel olarak depresyonun kimyasal bir dengesizlikle başladığını kanıtlayacak sıfır kanıt var. MHRA'nın "gelişen kanıtların tamamını" yakından incelediğini varsayması ve ardından Moncrieff'in örnek incelemesi hakkında hiçbir yorum yapmaması kabul edilemez ve ikiyüzlülük müdür?
Sonra, MHRA klasik bir dikkat dağıtma yaptı. Filozof Arthur Schopenhauer, Her Zaman Haklı Olma Sanatı'nda (The Art of Always Being Right) bu acınası taktiği şöyle anlatır:
"Eğer yeniliyorsanız, dikkatinizi başka yöne çekebilirsiniz (dikkat dağıtma yapabilirsiniz), -yani aniden başka bir şeyden bahsetmeye başlayabilirsiniz, sanki tartışılan konu ile ilgiliymiş ve rakibinize karşı bir argüman sağlıyormuş gibi... eğer bunun dava ile hiçbir ilgisi yoksa ve sadece rakibinize saldırmak amacıyla yapılmışsa bu bir küstahlıktır."
MHRA şunları yazdı: “Şu anda ruhsatlı olan tüm antidepresanlar serotonin ve diğer monoaminler ile bunların taşıyıcıları üzerinde etkilidir ve klinik çalışmalarda depresyon tedavisinde etkili oldukları gösterilmiştir.”
Bunun depresyonun kimyasal bir dengesizlikle başlayıp başlamadığı konusuyla kesinlikle hiçbir ilgisi yoktur. Dahası, ilaçların depresyon üzerinde klinik olarak önemli bir etkisi yoktur. Hamilton ölçeğinde elde edilen, durumdaki bir değişiklik olarak kaydedilebilecek minimumun çok altındadır (serbestçe erişilebilen Kritik Psikiyatri Ders Kitabıma (Critical Psychiatry Textbook) bakın.) (1)
MHRA başka bir sapma başlattı: "İlaçların etkililiğinin temellerini açıklamak için hazırlanan hasta bilgilendirme broşürlerinde (PILs "patient information leaflets") önemli kısıtlamalar bulunmaktadır ve her bir antidepresan için olası tüm etki mekanizmalarını veya pozitif yarar-risk oranının belirlendiği klinik çalışma verilerini açıklamak mümkün değildir."
Bir hasta bilgilendirme broşüründe yalan söylemenin "kısıtlamalarla" kesinlikle hiçbir ilgisi yoktur.
En acıklısı, MHRA, PIL'lerin "hedef hasta gruplarıyla istişarede bulunduğunu" söyleyerek paçavradan kurtulmaya ve sorumluluklarından kaçmaya çalışıyor. Bununla ilgili sorun, hastaların kendilerine söylenenlere inanmaları ve çoğu hastaya depresyonun kimyasal bir dengesizlikten kaynaklandığı yalanının söylenmiş olmasıdır. 2019'da Maryanne Demasi ve ben, popüler web sitelerinin %74'ünün depresyonu kimyasal bir dengesizliğe bağladığını veya ilaçların böyle bir dengesizliği düzeltebileceğini iddia ettiğini bulduk.
MHRA, "şu anda PIL'lerden kimyasal dengesizliğe atıfta bulunan metni kaldırmaya yönelik bir plan olmadığı" sonucuna varıyor.
İlaç düzenleyicilerinin yanlış iddialar üzerine harekete geçmesini sağlamak için ne gerekiyor merak ediyorum. MHRA'nın tutumu çok zararlıdır, çünkü hastaları yıllarca, hatta bazen ömür boyu depresyon ilaçlarına bağlamaya katkıda bulunuyor. Yanlış anlatı, ilaçların diyabet için insülin gibi var olmayan kimyasal dengesizlikleri düzeltebileceğidir. Örneğin, Danimarkalı psikiyatri profesörü Poul Videbech 2013 yılında, insanlara antidepresan almayı bırakmalarını tavsiye etmenin, diyabet hastalarına insülinlerini bırakmalarını tavsiye etmeye benzediğini söylemişti..
Beyninizin kimyasında bir sorun varsa ve bir ilaç bunu düzeltebiliyorsa, neden bırakasınız ki? Bu yüzden MHRA'nın PIL'lerini değiştirmesi konusunda ısrarcı olmalıyız, böylece halk daha az hap alacak.
------
Yazar: Peter C. Gøtzsche, MD (Peter C. Gøtzsche, MD, en iyi beş genel tıp dergisinde 100'den fazla makale yayınladı ve bilimsel çalışmalarına 150.000'den fazla atıf yapıldı. Psikiyatri ile ilgili birçok kitap yayınlamıştır; bunlar arasında Ölümcül Psikiyatri ve Organize İnkar (Deadly Psychiatry and Organised Denial), Ruh Sağlığı Hayatta Kalma Kiti ve Psikiyatrik İlaçlardan Çekilme ((Mental Health Survival Kit and Withdrawal from Psychiatric Drugs)) ve Kritik Psikiyatri Ders Kitabı (Critical Psychiatry Textbook) yer almaktadır. Şu anda bilimde dürüstlüğü ve bütünlüğü koruma hedefiyle Bilimsel Özgürlük Enstitüsü (Institute for Scientific Freedom) için kitle fonlaması yapıyor.
By Peter C. Gøtzsche, MD, April 3, 2025, ET:06.04.2025
(1)https://www.scientificfreedom.dk/books/
NOT : Yabancı sitelerden alınan haber, makale gibi yabancı dillerin Türkçe çevirilerinde hatalar olabilir. Gerçek çevirileri öğrenmek için kaynaklarına gidip okuyabilirsiniz..
Blogunuz hayırlı olsun Ertuğrul Bey bol okurlar dilerim :)
YanıtlaSil